Pieter Klok over intimidatie Volkskrant-journalist door China: ”Dit is psychologische oorlogsvoering”
Buitenlandredacteur en voormalig China-correspondent Marije Vlaskamp werd geïntimideerd en onbekenden deden onder haar naam bommeldingen bij de Chinese ambassade. Hoe moet erop gereageerd worden? En hoe blijf je China kritisch volgen als dit de consequenties zijn? We bespreken het in Op1 met Volkskrant-hoofdredacteur Pieter Klok, VVD-Kamerlid Ruben Brekelmans en sinoloog Casper Wits.
Intimidatie en bedreiging
Volkskrant-hoofdredacteur Pieter Klok omschrijft de acties van China jegens een van zijn journalisten als psychologische oorlogsvoering. ”China wil je op alle mogelijke manieren onder druk zetten. Intimideren en bedreigen. En dat is dan heel vaag, want de afzender is vaak niet duidelijk. Je hebt niet echt een idee waar het gevaar vandaan komt, maar dat je wel continu het gevoel hebt dat ze je op een of andere manier kunnen pakken.”
”Het wordt vaak vergeleken met een python die in een kroonluchter hangt. Die hangt daar en we kunnen gewoon doorleven, maar je leeft elk moment met de gedachte dat die ineens toe kan slaan. Dat gevoel weten ze op een hele slimme geraffineerde manier te verspreiden onder mensen. Dat is een heel gluiperig spel.”
Lange armen
Volgens Klok is het de hoogste tijd dat er goed nagedacht wordt over hoe we ons kunnen verweren tegen intimidatie en bedreigingen uit het buitenland. ”We hebben het de hele tijd over China, maar we hebben ook Iran, Turkije, Marokko, Eritrea. Er zijn heel veel lange armen in Nederland. En daar hebben we slecht zicht op en weinig verweer tegen. Door internet is het ook heel makkelijk om dit te doen van grote afstand.”
”Er ligt nu een wetsvoorstel om deze vormen van intimidatie van journalisten maar ook van Chinezen in Nederland strafbaar te stellen”, zegt VVD-Kamerlid Ruben Brekelmans. ”Wat mij betreft moeten daar ook hoge straffen op zitten.”
Meldpunt
Een probleem is dat het wel moeilijk te bewijzen is, vertelt China-deskundige Casper Wits. ”Ik ken een verhaal van een Oeigoerse vrouw die werd bedreigd vanuit China en dan naar de Nederlandse politie stapt. Dan is ze eerst bezig met uitleggen wat een Oeigoer is. Het zou goed zijn als er gewoon een centraal meldpunt komt waar dit soort transnationale repressies gemeld kunnen worden, zodat we beter in kaart kunnen brengen hoe breed dit speelt en daar beleid op kunnen maken.”
