“Er zijn zo’n honderd spionnen in Europa”
Bellingcat-directeur Christo Grozev is zijn leven niet zeker. Onthullingen die zijn onderzoeksbureau deed over Russische spionage en oorlogsmisdaden zorgden ervoor dat hij bovenaan de dodenlijst van Poetin kwam te staan. Hij doet bij Op1 zijn verhaal samen met toezichthouder van Bellingcat Yoeri Albrecht.
Het in 2014 opgerichte Bellingcat is inmiddels gevestigd in Nederland. “Ik ben natuurlijk lid van die stichting”, vertelt directeur van De Balie Yoeri Albrecht. “We hebben Bellingcat een jaar lang onderdak geboden.” Tot gister wist niemand, op wat mensen bij De Balie en Bellingcat na, dat Grozev daar ondergedoken zat.
100 spionnen in Europa
Met gevaar voor eigen leven ontmaskert Christo Grozev Russische spionnen. De Bellingcat-directeur kwam erachter welke Russische geheim agent oppositieleider Navalny vergiftigde. Ook ontdekte hij een vrouw in Italië die bij de NAVO geïnfiltreerd had en spion een in Noorwegen. “Er zijn nog zo’n honderd spionnen in Europa. Er was ook een derde die eerder dit jaar in Nederland geïdentificeerd werd. Die had een baan bij het Internationaal Strafhof. Hij is naar Brazilië gestuurd en zit nu in gevangenis.”
Bellingcat stopt nu niet bij de drie ontdekte spionnen. “Nu we hebben ontdekt dat het er honderd zijn, willen er op z’n minst twintig of dertig vinden. We weten dat we dat kunnen doen.”
Hoofdverdachte MH17
Een paar dagen nadat Bellingcat is opgericht, werd in het oosten van Oekraïne MH17 neergeschoten. De Russen beweerden in een persconferentie dat het vliegtuig door het Oekraïense leger is neergehaald en toonden daarbij radardata en satellietbeelden. Het werd ontkracht door Bellingcat. Het onderzoeksnetwerk verzamelde zelf beelden, maakte een tijdlijn waarbij ze het tijdstip en de locatie van het neerhalen werden geverifieerd. Zo toonden zo onder andere aan dat het om een boek-raket ging.
Grozev weet waar MH17-hoofdverdachte Igor Girkin zich bevindt. “Hij werkt voor het Russische leger, waar hij probeert nieuwe vrijwilligers te werven voor de oorlog.” Gerkin mag de frontlinie niet voorbij. “Het Kremlin wil hem in de gaten houden, want dan kan hij opgepakt worden. Zodra hij Oekraïne binnengaat, zullen de Oekraïense en misschien ook de Nederlandse geheime dienst achter hem aangaan.”