Rob de Wijk: ”Ik denk dat Poetin niet verder wil escaleren”
Het is 9 mei, voor zowel Rusland áls Oekraïne betekent dat ‘de Dag van de Overwinning.’ Met ingehouden adem werd over de hele wereld de speech van Poetin gevolgd. De gevreesde oorlogsverklaring of algehele mobilisatie bleef uit, kunnen we dit zien als de-escalatie? En hoe beleven Oekraïners 9 mei? Dat bespreken we met oud-ambassadeur in Rusland Renée Jones-Bos, defensiespecialist Rob de Wijk en Oekraïense-Nederlandse Vita de Geus-Kovalenko.
Rob de Wijk denkt dat de speech van Poetin een teken is dat hij niet verder wil escaleren in de richting van de Verenigde Staten en de NAVO. ”Hij heeft ook geen zin in een kernwapenoorlog op zijn continent, die kent alleen maar verliezers.” Dat Poetin niet voor een algehele mobilisatie gekozen heeft is volgens De Wijk niet zonder betekenis. ”Mijn inschatting is dat hij de Donbas, want dat is het doel, wel kan veroveren zonder algehele mobilisatie.”
Niet geruststellend
Voormalig ambassadeur in Rusland Renée Jones-Bos vindt dat je op twee manieren naar de toespraak van Poetin kan kijken. ”Je kan positief zeggen dat er geen grootse nieuwe aankondigingen zijn. Maar de negatieve kant is dat hij al zijn opties openhoudt op deze manier.” Typerend voor de Russische manier van diplomatie bedrijven volgens Jones-Bos. ”Je opties openhouden, verschillende verhalen vertellen. De ene dag zeg je het een, de andere dag zeg je het ander. Dat zou bij ons ondenkbaar zijn. Je kan eigenlijk zeggen wat je wil, je zaait verwarring en vertelt verschillende verhalen. En dat is dus niet geruststellend.”
Geen successen geclaimd
De Wijk vindt het opmerkelijk dat Poetin geen grote successen heeft geclaimd. ”Dat had hij eigenlijk gewoon kunnen doen. Misschien wil hij eerst wachten totdat hij de hele Donbas in bezit heeft. Maar hij heeft een strook van 1300 kilometer langs de zuidkust en omhoog via de oostgrens gewoon onder controle. Daar had hij goede sier mee kunnen maken. Ik begrijp niet goed waarom hij dat niet heeft gedaan.”
Pijnlijk
9 mei, de Dag van de Overwinning, is niet alleen een feestdag in Rusland, maar normaal gesproken ook in Oekraïne. Vita de Geus-Kovalenko: ”De parade in Rusland dit jaar was echt pijnlijk om te zien. Ten eerste hoe ze kinderen inzetten als propagandamiddel. Ten tweede, je geschiedenis wordt herschreven en dat is heel pijnlijk. Het voelt alsof een deel van je identiteit en je geschiedenis wordt afgenomen.