Marieke Smits, Joost Vullings, Afshin Ellian, Kees van der Staaij en Felix Rottenberg over de roerige politieke week
Lodewijk Asscher is al weg, het kabinet volgt mogelijk snel. Maar een extra crisis bovenop de pandemie, wie is daarbij gebaat? Bij Op1 analyseren parlementair journalisten Marieke Smits en Joost Vullings, kamernestor en SGP-voorman Kees van der Staaij, rechtsgeleerde Afshin Ellian en oud PvdA-voorzitter Felix Rottenberg.
Lodewijk Asscher trok zich donderdagochtend met een videobericht op Twitter terug als lijsttrekker van de PvdA. Hij stond al een tijd onder druk, maar toch kwam het vertrek voor politiek verslaggever Joost Vullings als een verassing. “Ja, dat kwam toch wel als een verassing. We wisten natuurlijk dat het rommelde, maar hij had toch excuses aangeboden. Hij had gezegd dat hij door zou willen gaan om te werken aan een oplossing.”
Toeslagenaffaire
Volgens Vullings werd de toeslagenaffaire een blok aan Asschers eigen verkiezingscampagne en ging het uiteindelijk alleen nog maar daarover. “Op een gegeven moment merk je: we krijgen de geest niet in de fles en de discussie gaat niet over. Dan ga je de partij uiteindelijk schade toebrengen.”
Lodewijk Asscher
“Het is vooral heel erg onverdiend.” zegt voormalig voorzitter van de PvdA Felix Rottenberg. Volgens hem stond Asscher onder enorme druk. “Hij heeft in het verhoor gelijk zijn excuses aangeboden. Dat hebben anderen niet gedaan, dus daarmee trok hij het heel erg naar zich toe.” Volgens Rottenberg zag Asscher in dat hij de partij niet meer op een autonome manier kon leiden. “Als je dat beseft komt er een moment dat je de beslissing moet nemen. Dat hij er lang mee heeft gewacht, vind ik meer dan verstandig.”
Moet na Lodewijk Asscher dan ook het hele kabinet opstappen? De kritiek daarop is dat het alleen maar voor de bühne zou zijn. “Het doet mij denken aan het aftreden van het tweede kabinet Kok.” Zegt Kees van der Staaij. “Toen moest het kabinet ook door de ernst van de bevindingen over Srebrenica aftreden. Vervolgens bleven alle kabinetsleden op verzoek van het staatshoofd toch aan, om alles te doen wat in het belang van het koninkrijk nodig was.”
Aftreden kabinet
Ook Afshin Ellian vindt het niet gelijk een goed idee dat het kabinet aftreedt. ‘’Het is echt een heel zwaar rapport geweest. Ongekend onrecht, maar het is niet alleen het kabinet dat faalt. Het is het hele systeem.’’ Eigenlijk vindt hij het opstappen van het kabinet te weinig. “Eigenlijk is het een belachelijk gebaar dat het kabinet een maand voor de verkiezingen opstapt. Er moet meer inhoudelijk nagedacht worden.”
Joost Vullings is het daar niet helemaal mee eens. “Ja, het is inderdaad symbolisch, je krijgt er geen ander kabinet door, maar de symboliek van niet aftreden is misschien wel net zo groot als aftreden zelf.” Van der Staaij ziet toch nog een andere probleem als het kabinet nu de taken neerlegt. “Het gevaar is ook dat als het kabinet nu gaat aftreden, het alleen nog maar daar over gaat en niet meer dan over de eigenlijke misstanden.”
Tot slot gaat het nog even over Lodewijk Asscher. Van der Staaij: “Ik vind het heel dapper om op die manier in het partijbelang te zeggen: ‘ik doe een stap terug’, maar wel heel ingrijpend ook. Het is ook zo dat het wel mensenwerk is, dus een beetje mildheid, een beetje meer genade, dat zou in de kamer ook wel eens mogen.” Vullings: “Het Schrijnende is dat er ook binnen de PvdA zo weinig genade is. Ik zeg weleens: ‘In de fanstore van de PvdA is het messenblok altijd uitverkocht.’ Rutte komt ermee weg, omdat men daar zegt: waar gehakt wordt vallen spaanders.”
