Half jaar oorlog tussen Hamas en Israël: ”Het conflict is in onze samenleving geslagen”
De oorlog tussen Hamas en Israël is deze week precies een half jaar aan de gang. Het begon met een grote terreuraanval van Hamas op 7 oktober, waarna Israël reageerde door Gaza te bombarderen en binnen te vallen. Ook in Nederland maakt de oorlog veel los. Van demonstraties voor beide partijen, tot een hoog opgelopen debat over antisemitisme. Is er al een einde in zicht? In een speciale Op1 over Israël, Hamas en Nederland analyseren we de oorlog met hoogleraar Bart Wallet, politicoloog Radi Suudi, journalist Ronit Palache, CIDI-directeur Naomi Mestrum, directeur politieke zaken HCSS Han ten Broeke en christelijke Palestijn Nabil Sahhar en vragen we aan hen of er al een begin van een oplossing is.
”Het is totaal machteloos en vooral zo uitzichtloos”, zegt Ronit Palache over de oorlog tussen Hamas en Israël die al een half jaar voortduurt. ”Hoeveel talkshowgesprekken we ook hebben, en ook op internationaal niveau en wat voor niveau dan ook, zelfs met culturele uitingen, je komt heel moeilijk tot een oplossing.”
Conflict slaat over op Nederland
In Nederland maakt de oorlog ook veel los. Van demonstraties voor beide partijen, tot een hoog opgelopen debat over antisemitisme. ”Je kan echt wel zeggen dat het hele conflict eigenlijk in onze samenleving is geslagen”, zegt Bart Wallet. ”Dit is een conflict dat raakt aan heel veel politieke thema’s in onze samenleving, en aan hoe mensen hun binnenlandse positie zien. De Israël-positie is iets van rechts geworden. Palestina is een vlag geworden voor delen van links. Je ziet dat dat na 7 oktober echt nog wel veel sterker is geworden.”
”Er is protest tegen de staat Israël. Tegen personen en instituties die daaraan verbonden zijn. Maar tegelijkertijd zie je ook dat dat overslaat naar individuen die getarget worden. Of zelfs willekeurige Nederlandse joden, die als een soort guilt by association, als een soort verlengstuk van Israël worden gezien. En dan de klappen moeten opvangen.”
”We zien in onderzoek dat op het moment dat het conflict in het Midden-Oosten oplaait, dan krijgen we ook in de Nederlandse samenleving daar de gevolgen van. Dan zien we ook dat antisemitisme hier toeneemt. Wat dit zo uitzonderlijk maakt is dat deze oorlog al een half jaar voortsleept. Dat is eigenlijk heel erg lang. We hebben veel relatief korte oorlogen gehad in het Midden-Oosten. En dan zie je ook dat we daarna als samenleving wel weer een modus vinden om elkaar te vinden. Nu wordt het alleen maar erger.”
Einde in zicht?
Radi Suudi zegt dat er één principe centraal gesteld moet worden: gelijkwaardigheid. ”Er zijn ongeveer zeven miljoen Palestijnen en ongeveer zeven miljoen Israëli’s die daar in dat gebied wonen. Die gaan allebei niet weg. Dus je zal op een of andere manier de discussie moeten voeren en uiteindelijk een oplossing moeten realiseren op basis van gelijkwaardigheid. Alles wat geldt voor de Palestijnen, geldt voor de Israëli’s, en omgekeerd. Recht op veiligheid, recht op veiligheid voor je kinderen, recht op veilige en erkende grenzen, recht op zelfverdediging. Op basis van een absolute radicale gelijkwaardigheid moet een oplossing gezocht worden.”
Han ten Broeke ziet een tweestatenoplossing als enige optie. ”Voor Israël is het heel simpel. Israël wil joods, democratisch en een rechtsstaat zijn. Op het moment dat je veertien miljoen mensen niet bij elkaar voegt en je geeft ze niet dezelfde rechten, en dat kan niet in één staat, dan moeten er twee staten komen. Dat is de enige manier voor Israël om democratisch, joods en rechtsstatelijk te blijven.”
”Die tweestatenoplossing lijkt verder weg dan ooit. En tegelijkertijd omdat die druk nu zo hoog wordt, kan het bijna niet anders zijn dan dat die twee partijen onder druk worden gezet om daar toch weer met elkaar over te gaan spreken.”
