Oorlogstrauma’s kunnen doorgegeven worden aan de volgende generatie: “Ik voel me soms schuldig”
Bij het meemaken van een oorlog kan een levenslang trauma ontstaan, dat zelfs doorgegeven kan worden aan de tweede of derde generatie. In de serie ‘Laat de oorlog geen generaties duren’ gaat Hanneke Groenteman in gesprek met (klein)kinderen waarvan hun (groot)ouders de oorlog meemaakten, zoals bij Debbie Petter en dochter Sterre Nelis.
De moeder van Debby Petter sprak tientallen jaren niet over het gruwelijke lot dat haar vader en broers trof in de oorlog. En dat liet zijn sporen na. Hoe voorkom je dat een oorlog generaties lang families beïnvloedt? “Ik heb me er eigenlijk altijd tegen verzet en ik merk dat ik dat soms nog doe”, vertelt Debby.
“Ik voel me soms schuldig”, gaat ze verder. “Mijn moeder heeft dit meegemaakt. Wij hebben niets meegemaakt en alles gekregen wat ons hartje begeerde. Mijn moeder heeft haar best gedaan om ons niet te belasten en ik begrijp dat ook, maar daarom verzet je je als kind ertegen.” Debby kwam er pas later achter dat ze wel degelijk last heeft gehad van haar moeders verleden. “Uiteindelijk kom je erachter dat het er toch zit. Ik heb een boekje geschreven over haar verhaal en ik heb er een theatervoorstelling van gemaakt. Ik dacht dat het daarna over was, maar het begon pas. Ik kwam erachter dat ik toch wel problemen had.”
Alles verloren
Toen de moeder van Debby uit de oorlog kwam, was ze helemaal alleen. “Toen ze op haar 15e na vijf onderduikadressen uit de oorlog kwam, kwamen de lijsten van het Rode Kruis en zag ze dat haar broers en vader waren vergast. Haar moeder was godzijdank al aan het begin van de oorlog overleden aan een hersentumor. Dan ben je helemaal alleen en is het de vraag wie je bent na zo’n oorlog. Het was overleven.”
