Pieter Omtzigt stelt dat de macht van het kabinet is doorgeslagen
Morgen geeft onafhankelijk Kamerlid Pieter Omtzigt de Thorbeckelezing, waarin hij onder meer stelt dat de macht van het kabinet is doorgeslagen. Wat moet er volgens hem veranderen?
“Het probleem is dat we een hele mooie grondwet hebben, waar bijvoorbeeld in staat dat de ministerraad vergadert en dat de ministers collegiaal een besluit nemen”, begint Omtzigt. “Tijdens de coronacrisis zijn een paar ministers op het Catshuis gaan zitten. Dan worden er geen notulen gemaakt en dan kan de minister-president zelf bepalen wie die uitnodigt. Dan staat je staatsbestel een beetje op de kop.”
Dat we toen in een nationale gezondheidscrisis zaten, maakt volgens Omtzigt niet het verschil. “Het eerste weekend leek me niet zo gek. Natuurlijk ga je tijdens een nationale crisis overleggen en kijken wat je doet, maar dit bleef best wel een tijd duren.”
Overleg met de Kamer
Maar de Tweede Kamer heeft altijd de mogelijkheid om het kabinet naar huis te sturen als de Kamer het niet eens is met het beleid, toch? “Wat er gebeurt, is dat je coalitiepartijen voor het blok zet. Als je tegen stemt, krijg je het beleid niet teruggedraaid en je stuurt het kabinet naar huis. Dat is nog een extra probleem, want coalitieleden zouden zonder last moeten kunnen opereren.” Iets wat volgens Omtzigt nauwelijks kan op dit moment. “We zijn in Nederland toegekomen aan een democratie, waarbij de partijleiders in het kabinet zitten en die partijleiders stellen feitelijk de lijst op.”
Dat dat problemen kan opleveren, maakte Omtzigt zelf mee bij het CDA. “Ik ben ook weleens niet op de lijst terecht gekomen zoals je weet. Ik weet wat de straf was als je een keer niet in het gelid liep.” In 2012 was Omtzigt het namelijk niet eens met een wet op de bijstand, die in het regeerakkoord was afgesproken. “Tijdens de behandeling van het regeerakkoord heb ik in de fractie gezegd dat ik het er niet mee eens was. Ik heb toen niet ingestemd met het regeerakkoord.”