Martijn Manders dook naar oorlogsschip de Klein Hollandia
Van glinsterende kanonnen tot luxueus Italiaans aardewerk; hoogleraar maritieme archeologie Martijn Manders wist niet wat hij zag tijdens zijn duik naar De Klein Hollandia. Het scheepswrak werd in 2019 voor de Engelse kust gevonden en blijkt nu een belangrijk Nederlands oorlogsschip uit de 17e eeuw. Manders vertelt bij Op1 over deze historische ontdekking en neemt spectaculaire beelden mee.
Maritiem archeoloog Martijn Manders dook naar een wrak voor de Engelse kust en kon zijn ogen niet geloven: het bleek te gaan om het Nederlandse schip ‘Klein Hollandia’, dat in 1672 is gezonken. “Er worden best regelmatig scheepswrakken gevonden, er zijn er toch best wat gezonken, maar dit is er wel eentje die heel goed bewaard is gebleven. Wat eigenlijk nog mooier is, is dat dit schip uit een heel belangrijke periode komt.”
Bronzen kanonnen
De Klein Hollandia is namelijk in 1672, het rampjaar, door Engelse oorlogsschepen tot zinken gebracht. “Het is heel belangrijk om dat erbij te betrekken”, vertelt Manders, voor wie de duik ook een persoonlijk hoogtepunt was. “Ik werk nu 32 jaar onder water en ik dook voor het eerst op een wrak met bronzen kanonnen. We hebben ze uit vissersnetten zien komen en nu eindelijk onder water.”
“Er waren bronzen kanonnen en ijzeren kanonnen aan boord van oorlogsschepen”, gaat Manders verder. “Die ijzeren kanonnen waren goedkoper en konden makkelijker gemaakt worden, maar in een zwaar gevecht ook nog wel eens exploderen. De bronzen kanonnen waren van veel betere kwaliteit.”
Werken op 32 meter diepte
Het scheepswrak is gevonden op 32 meter diepte en blijft daar voorlopig liggen. Voor archeologen lastig, want daardoor moet al het onderzoek ook op 32 meter diepte worden gedaan. “Die 32 meter lijkt voor sportduikers niet al te diep, maar dan moet je gaan werken en dat is net even wat anders. Je denkt bijvoorbeeld langzamer. We hebben de martiniregel: elke 10 meter die je naar beneden gaat, voelt alsof je een extra glas martini op hebt. Je wordt een beetje dronken en dan moet je in een hele korte tijd heel veel werk verrichten. Je hebt tussen periodes van eb en vloed maar een hele korte periode waarin je kan duiken.”
