Het was een veelbewogen jaar voor de fractievoorzitters van de coalitie
Na maanden lang onderhandelen kwam in januari dan toch het kabinet-Rutte IV. Een kabinet dat met de onder andere stijgende gasprijzen, de inflatie, maatschappelijke onrust door het stikstofbeleid en ministers die thuis opgezocht worden veel voor de kiezen kreeg. Wat ging er goed en wat kon er beter? In Op1 blikken we met fractievoorzitters van de coalitie Sophie Hermans (VVD), Jan Paternotte (D66), Pieter Heerma (CDA) en Gert-Jan Segers (CU) terug op het politieke jaar 2022.
Dat het een bewogen jaar is geweest voor de coalitie mag een understatement genoemd worden. De stilte die valt na de vraag hoe de vier fractievoorzitters het zelf vinden gaan, is dan ook veelzeggend. Jan Paternotte besluit na enkele seconden het woord te nemen. “Het is een veelbewogen jaar geweest, dat zeg je terecht.”
Oorlog Oekraïne
De fractievoorzitter van D66 noemt de oorlog in Oekraïne als een van de belangrijkste ijkpunten van 2022. “Ik denk dat we alle vier nog wel eens terugdenken aan 24 februari, toen ’s morgens vroeg de Russische tanks Oekraïne binnenreden. Er zijn inmiddels tienduizenden doden gevallen. Het is de grootste oorlog op Europees grondgebied sinds de Tweede Wereldoorlog. Ik denk dat dat een schaduw over alles heeft geworpen.”
De Telegraaf is ondertussen keihard voor de coalitie, die volgens de krant zelfs van een excuses een zooitje kan maken. Terecht? “Als je naar het afgelopen jaar kijkt, en natuurlijk ook het jaar ervoor met de lange formatie, dan ging het tijdens debatten of in de krant vaak over iets wat tussen ons of met ons gebeurd was. Het ging niet over de grote vraagstukken en problemen in het land. Dat ligt aan ons”, aldus Sophie Hermans van de VVD.
Ook CDA-fractievoorzitter Pieter Heerma begrijpt waarom het wantrouwen in de Nederlandse politiek is gegroeid het afgelopen jaar. Toch wil hij benadrukken dat niet alles verkeerd gaat en dat het ook veel slechter kan. “Daar is niet altijd aandacht voor. Ik wil geenszins zeggen dat het fantastisch gaat, maar je hoeft maar een land naar het westen te kijken en je ziet wat een echte puinhoop is. Dan gebeuren er in de Nederlandse politiek ook echt veel dingen die wel goed gaan.”
Nachten doorhalen
Gert-Jan Segers sluit zich bij zijn collega aan, volgens de ChristenUnie-voorman wordt er in Den Haag hard gewerkt. “Wij halen af en toe een nacht door om ervoor te zorgen dat mensen de winter doorkomen. Het is soms hard tegen hard en hard onderhandelen, maar we moeten ons altijd afvragen hoe we het fixen. Waarom? Ik wil uiteindelijk op deze periode kunnen terugblikken en kunnen zeggen dat we het juiste hebben gedaan. Ik vind het niet fair dat op grond van een aantal incidenten wordt gezegd dat we er een zooitje van maken.”
Stond de coalitie op het spel?
Als we verschillende media mogen geloven, heeft het kabinet in jaar 1 meerdere keren op de rand van de afgrond gestaan. Is dat correct? “Ik heb nooit gedacht dat we vlak bij de uitgang stonden”, vertelt Gert-Jan Segers. “Ik heb wel gehad dat het af en toe spannend was. Dit zijn vier verschillende partijen. Af en toe zitten er zaken zwaar in onze pijngrens en dan moet je heel goed luisteren naar elkaar. Dan kunnen we het oplossen. Hier zitten altijd vier mensen die eruit willen komen. Niet voor onszelf, maar echt voor het land.”
Constructivo’s
En bij dat ‘er samen uitkomen’ helpt natuurlijk gezamenlijke groepsapp. Toepasselijk genaamd: de vier constructivo’s. Segers: “We hebben een paar maanden gezien dat er niet werd samengewerkt, wij kiezen ervoor om wel samen te werken.”