Sjaak van der Tak: “Wij gaan niet met dwang mee”
De overheid moet 500 tot 600 grote uitstoters van stikstof in de buurt van kwetsbare natuurgebieden versneld uitkopen. Dat is een van de aanbevelingen van stikstofbemiddelaar Johan Remkes. Hoe is zijn rapport gevallen bij de boerenorganisaties en de politiek? We bespreken het met politiek verslaggever Thomas van Groningen, LTO-voorzitter Sjaak van der Tak en D66-Kamerlid Tjeerd de Groot.
De overheid moet 500 tot 600 grote uitstoters van stikstof in de buurt van kwetsbare natuurgebieden versneld uitkopen. Dat is een van de aanbevelingen van stikstofbemiddelaar Johan Remkes. Sjaak van der Tak van de LTO ziet dat niet snel gebeuren en zegt dat boeren meer tijd gegund moet worden. “Wij gaan niet met dwang mee. Het gaat om vrijwillige opkoop, het gaat over duurzame innovatie en rustig je mindset veranderen. Ik weet zeker dat er geen enkele boer tegen de natuur is.”
Volgens Van der Tak bereik je het tegenovergestelde resultaat als er door dwang zaken worden opgedrongen. “Doe dat nou niet. Als je dat doet, gaat de boer in de weerstand. En de weerstand leidt ertoe dat ze naar de rechter stappen, het allemaal weer langer duurt en dat het veel te duur wordt. Het herstellen van vertrouwen. Daar gaat het om.”
Aan het jaar vasthouden
D66-Kamerlid Tjeerd de Groot is het niet eens met Van der Tak. Volgens hem is tempo een vereiste. “Je moet met een aantrekkelijk aanbod komen, maar het is ook in het belang van uw eigen leden dat het snel gebeurt. We hebben het over de natuur, die kan niet langer wachten. Dan zou ik toch zeggen ‘kom op, schouders eronder’, ook in uw eigen belang en in het belang van de maatschappij.”
Eerder riep Tjeerd de Groot op tot een halvering van de veestapel. Staat hij daar nog steeds achter? “Het staat in ons verkiezingsprogramma. Het staat er ook niet voor niets, want we hebben een klein land met ongelofelijk veel dieren, meer dan 100 miljoen. Vandaaruit ga je het gesprek aan”, aldus het Kamerlid.
Nodig
Er wordt gezegd dat de veestapel halveren helemaal niet mogelijk is en dat het polariserend is. “Drie jaar geleden zaten we in een situatie, waarin de politiek de boeren heel lang in de steek had gelaten. Jarenlang werd de problematiek vooruit geschoven en uiteindelijk staat iedereen met de rug tegen de muur. De boeren ook, want die worden elke vier jaar weer lastig gevallen met nieuwe regels. Op dat moment was het niet polariserend, maar agenderend. Het was echt nodig, nu hebben we het erover en zijn we met de plannen bezig.”
Over één ding zijn Van der Tak en De Groot het wel eens: supermarkten en de verwerkingsindustrie moeten eerlijke prijzen gaan betalen. Tjeerd de Groot: “Ik had eigenlijk gehoopt dat Remkes iets kritischer zou zijn over de partijen die eerst niet met hem om tafel wilden. Dat zijn de partijen die veel te lang geld hebben verdiend over de rug van de boeren. Bij al die partijen die om tafel moeten gaan zitten en over hun schade heen moeten springen, staan zij voorop.” Van der Tak: “Op dat punt ben ik het helemaal met de heer De Groot eens. Het moet anders verdeeld worden en er moet meer naar de boer toe.”