Kajsa Ollongren over de situatie in Oekraïne: “We moeten eenheid laten zien, dat is misschien het belangrijkste wapen tegen Poetin”
President Vladimir Poetin heeft het Russische leger onder het mom van een ‘vredesmissie’ het bevel gegeven om delen van de Oekraïense provincies Loehansk en Donetsk binnen te vallen. Het Westen heeft aangekondigd ook voor dit soort bewegingen sancties in te stellen en dus kan Rusland rekenen op zware sancties. Bij Op1 bespreken we de meest recente ontwikkelingen met minister van Defensie Kajsa Ollongren, Duitsland en Centraal-Europa correspondent Rob Savelberg, oud-commandant der landstrijdkrachten Mart de Kruif, Oekraïnse Vita de Geus–Kovalenko en oud-profvoetballer Evgeniy Levchenko.
NAVO
Vladimir Poetin is op oorlogspad. Maandagavond erkende hij de onafhankelijkheid van de Oekraïense volksrepublieken Donetsk en Loegansk en viel hij onder het mom van een ‘vredesmissie’ het oosten van Oekraïne binnen. De Nederlandse minister van Defensie Kajsa Ollongren verhoogde daarop de paraatheid van onze troepen. “Dat gebeurt in de context van de NAVO. Die is er om het bondgenootschap, de 30 landen die lid zijn van de NAVO, te verdedigen. Als de dreiging toeneemt, zoals nu gebeurt door Rusland, wordt eigenlijk over de hele oostflank gekeken wat nodig is”, aldus de minister.
Koude oorlog
Volgens Ollongren is het woord daarna aan de hoogste commandant van de NAVO. “Hij bepaalt wat de gereedheid moet zijn van de verschillende landen. Als je de gereedheid verhoogt, betekent het dat je sneller gereed moet zijn om in te zetten, als daarom gevraagd wordt.” Maar wat betekent dat dan concreet voor onze eigen militairen? Het doet oud-commandant der landstrijdkrachten Mart de Kruif denken aan de koude oorlog. “Toen deden we niet anders dan dit. Als iemand op zijn fluit blies dan rende je weer naar je gepantserde voertuig, je laadde alles in, reed naar het ijzeren gordijn en keek daar moedig wat er ging gebeuren. Dat is weer hetzelfde nu.”
Sancties
Nadat Poetin maandag Oekraïne binnenreed, volgde dinsdag het antwoord van de rest van de wereld. Rusland kan rekenen op zware sancties vanuit het westen. “Het huidige pakket aan sancties raakt vooral de mensen van de Doema, de mensen die verantwoordelijk zijn voor de afscheiding van de republieken en de financiële wereld. Bepaalde mensen kunnen bijvoorbeeld niet meer naar Europa komen, dus het zijn momenteel gerichte harde sancties”, aldus minister Ollongren.
Verdeeldheid
Volgens Ollongren is het vooral belangrijk dat het westen geen verdeeldheid laat zien, want dat is precies wat Poetin probeert te bereiken. “Poetin creëert een hoop mist en wil zorgen voor verdeeldheid, maar dat lukt niet. Met dit pakket aan sancties laten we juist een hele hoge mate van eenheid zien. Dat is ongelofelijk belangrijk en misschien wel ons belangrijkste wapen tegen Poetin.” Ollongren vindt daarom dat deze situatie niet te vergelijken is met de annexatie van de Krim van jaren geleden. “Ik denk dat we destijds echt minder goed voorbereid waren. Ik denk dat we ons toen heel erg hebben laten verassen.”
Woord gebroken
Volgens de minister is de voorbereiding nu vele malen beter, omdat er al maanden over deze situatie gepraat wordt. “Dit hebben we natuurlijk al heel lang geprobeerd te voorkomen, kijk maar naar het hele diplomatieke verkeer dat er de afgelopen tijd is geweest tussen het westen, Moskou en ook Kiev. Eigenlijk had Poetin al gezegd dat hij bereid was om erover te gaan praten, hij was ook bereid zijn troepen terug te trekken uit Wit-Rusland, maar goed, hij heeft woord gebroken. Hij is niet gaan onderhandelen en heeft zijn troepen niet teruggetrokken. In plaats daarvan heeft hij deze zet gedaan.”
North Stream 2
Duitsland reageerde als een van de eerste landen door een belangrijke gasleiding niet in gebruik te nemen: de North Stream 2. Volgens Duitsland en Centraal-Europa correspondent Rob Savelberg een belangrijke stap. “Duitsland heeft altijd gezegd dat de North Stream 2 een puur economisch project is. Het is een zeer groot project, het gaat om 55 miljard kuub gas in de winter, voor Duitsland, Nederland, maar ook veel andere landen. Het is een zeer vergaande maatregel. Het gaat om een pijpleiding door de Baltische zee van 10 miljard. Het is niet zomaar iets, de Duitsers leggen echt iets op tafel.”
Derde wereldoorlog
Met alles wat er op tafel komt, ziet Rob Savelberg iets afschrikwekkends ontstaan. “Men vraagt zich af of we moeten gaan vechten. Je praat dan echt over de derde wereldoorlog. Dat is wat er zou gebeuren als westerse landen mee gaan vechten en het gaan opnemen tegen Rusland. Het is levensgevaarlijk, Rusland is een atoommacht. In Duitsland waar ik woon, zal niemand aan tafel het over vechten durven te hebben, omdat ze zulke verschrikkelijke ervaringen hebben. Het lijkt alsof we dat allemaal zijn vergeten, maar het is niet zo ver weg. Ik begrijp de terughoudendheid bij veel landen.”
