Ulysse Ellian over de omgang met zware criminelen: “De Italianen vinden ons echt naïef”
Gaan we in Nederland te losjes om met zware criminelen? VVD-Kamerlid Ulysse Ellian ging in de leer in Italië en vindt dat we veel van hun gevangenenregime kunnen leren. In Italië zijn misdadigers bijvoorbeeld vaak niet welkom in de rechtbank. Maar mogen we criminelen aanwezigheid in hun eigen rechtszaak wel ontzeggen? Dat weet hoogleraar straf- en procesrecht Sven Brinkhoff.
Italië
De afgelopen jaren zijn er in Nederland verschrikkelijke dingen gebeurd. De broer en advocaat van een kroongetuige en Nederlands bekendste misdaad journalist zijn doodgeschoten en er worden zelfs martelkamers gevonden in Brabant. Volgens VVD-Kamerlid Ulysse Ellian begeven we ons op een totaal nieuw strijdveld en daarom trok hij naar Italië om advies te winnen. “Ik dacht als één land veel heeft meegemaakt, dan is dat Italië.”
Naïef
In Italië probeerde Ellian erachter te komen hoe er in Italië wordt omgegaan met zware criminelen en hoe die door het land worden benaderd. “Ik wilde met name kijken naar het gevangenisregime en hoe ze het strafrecht hebben ingericht. Ik heb gesproken met een aantal officieren van justitie en rechters en dat heeft tot een aantal nieuwe inzichten geleid.” Het Kamerlid zag onder andere dat Italianen ons behoorlijk naïef vinden. “Ze hebben het beleefd verwoord, maar bijvoorbeeld ten aanzien van de Ndrangheta, vinden ze het echt onbegrijpelijk dat we daar niet meer aandacht aan besteden.”
Vervoeren van criminelen
Eén van de dingen die de Italianen onbegrijpelijk vinden, is dat we in Nederland zware criminelen van en naar de zwaar beveiligde rechtbanken vervoeren. “De Italianen keken me met grote ogen aan en begrepen niet dat wij dat deden. Ik heb in Palermo gezien dat ze daar een rechtbank tegen de gevangenis hebben aangebouwd. Bovendien blijven de gevangen in de gevangenis en zijn ze aanwezig via een videoverbinding.”
Openbaarheid en transparantie
Hoogleraar straf- en procesrecht Sven Brinkhoff denkt niet dat we in Nederland snel dezelfde kant opgaan. “Het is in coronatijd wel gebeurd, maar het is absoluut niet wenselijk dat we die kant opgaan.” Hoewel het veiligheidsaspect volgens Brinkhoff zeker meespeelt, moet er ook een bepaalde balans zijn. “Het strafproces staat voor openbaarheid en transparantie voor een verdachte, die op zitting het woord kan doen en kan overleggen met zijn advocaat. Die balans moeten we wel houden. Het is wel zoeken in deze nieuwe werkelijkheid, maar de andere kant moet ook belicht worden.”
