Afghaans Nederlandse juriste Sahar Shirzad: “Terwijl het huis nog in de fik staat, zijn zij vingers aan het wijzen”
Signaal na signaal is door het kabinet genegeerd in de maanden naar aanloop van de evacuatie van Kabul. Woensdag debatteerde de Tweede Kamer hierover. Er ging een hoop mis, aldus oud-militair Mart de Kruif en asieladvocaat Barbara Wegelin. Zij staat in contact met gezinnen die vastzitten in Afghanistan. De Afghaans Nederlandse juriste Sahar Shirzad pleit in haar petitie dat Afghanistan eindelijk als een onveilig land wordt erkend.
Woedende Kamer
Journalist Sophie van Leeuwen was bij het debat aanwezig en zag een woedende Tweede Kamer. “Het begon allemaal heel erg boos. De onderste steen moest boven en er zouden moties van wantrouwen komen, dus het begon allemaal erg spannend.” Sigrid Kaag was meer dan twee uur aan het woord en hield vol dat niemand de inname van Kabul zo snel had voorzien. Toch begrijpt Advocaat Barbara Wegelin niet waarom niet eerder is begonnen met evacueren. “Het was wel duidelijk dat het een keer mis zou gaan. In hoeverre wil je het op dat moment aan laten komen. Feit is dat als we eerder waren begonnen er minder mensen waren achtergebleven.”
Verantwoordelijkheid
De Tweede Kamer laat Sigrid Kaag dan ook niet zo makkelijk met dit excuus wegkomen. “Er zijn hier heel erg veel vragen over. De grote vraag is hoe het komt dat Nederland nog later dan de Fransen was met evacueren.” Oud VVD-politicus Ed Nijpels vindt dat Nederland en ook zijn partij er alles aan moeten doen om de achtergebleven mensen naar Nederland te halen. “Ik vind het heel simpel. We hebben een zware verantwoordelijkheid tegenover de mensen die ons hebben geholpen. Ik vind het ondenkbaar dat je die mensen niet naar Nederland haalt, als ze in de problemen zitten.”
Onze Afghanen
Barbara Wegelin sluit zich aan bij de woorden van Ed Nijpels en vindt dat we niet moeten vergeten dat we met bondgenoten te maken hebben. “Het woord Afghanen verhult weleens dat dit bondgenoten zijn. Zij hebben ons twintig jaar lang geholpen en nu doen wij niet hetzelfde terug. Ik vind dat het woord bondgenoten vaker mag vallen en we moeten het niet hebben over twintigduizend Afghanen. Het zijn niet zomaar Afghanen, het zijn onze Afghanen.
Grote zorgen
Wegelin staat op dit moment tien Afghaanse gezinnen bij, waarvan er negen nog in Afghanistan vast zitten. Om die gezinnen maakt ze zich grote zorgen. “Ze zijn verbonden geweest aan Nederland en daardoor nu eigenlijk vluchteling. Bij één van de gezinnen is een zoon van zeventien meegenomen door de Taliban. Dat is inmiddels drie weken geleden en er is geen spoor meer van hem te bekennen. Dat gezin heeft ook een dreigbrief gekregen, waarin stond dat de Taliban wist dat hun oom tolk was geweest voor Nederland. Die link die leggen ze.”
Leren
Volgens oud-militair Mart de Kruif had het debat meer over de evacuatie moeten gaan. “Ik zie dat wij steeds falen in het leren. We moeten weten wie de lead neemt in zo’n evacuatie. Hoe liggen de lijnen en wie is er verantwoordelijk. Misschien kan je dan ook eerder onderkennen dat er wat moet gebeuren met alle middelen die je als staat hebt.”
Huis staat in brand
Afghaans Nederlandse juriste Sahar Shirzad snapt niet dat er niet gesproken wordt over wat er nu moet gebeuren. “De crisis is nog steeds bezig, het huis staat nog in brand. Terwijl het huis nog in de fik staat, zijn zij nu vingers aan het wijzen. Het zijn mensenlevens die nog steeds in gevaar zijn, het is geen oud nieuws.” Shirzad is dan ook erg teleurgesteld in Sigrid Kaag. “Je ziet geen enkele vorm van rouw op haar gezicht. Dit heeft mensenlevens gekost. Voor Afghanen is het ontzettend pijnlijk om haar daar zo te zien staan.”
