Caroline van der Plas wil uiterlijk 1 september een nieuw kabinet: “Anders nieuwe verkiezingen”
Het wil maar niet lukken met de kabinetsformatie. Kamerlid Caroline van der Plas vraagt zich af waarom het niet opschiet. En hoe kan het dat er wel nieuwe bewindslieden worden benoemd door een demissionair kabinet? Hoogleraar staatsrecht Wim Voermans vertelt of dit kan en mag.
Demissionair kabinet
Het kabinet is intussen zes maanden demissionair. Toch lijkt Nederland er aardig goed voor te staan. Niet heel gek, aldus Wim Voermans: “België heeft het wereldrecord met de langste formatie ooit en dat is ook het jaar dat ze de grootste economische groei hadden.” Hij merkt dat dit ervoor zorgt dat de urgentie bij de onderhandelende partijen wegvalt. Dit is gevaarlijk. “Er zijn een aantal hele grote kwesties die niet langer uitstel dulden, zoals de klimaatcrisis.”
Formatie
Caroline van der Plas heeft één zetel in de Tweede Kamer met haar partij: de BoerBurgerBeweging. Ze vindt dat de Kamer slecht op de hoogte gehouden wordt van de voortgang van de formatie. “Misschien krijgen andere partijen er wel wat van mee, maar wij horen helemaal niks.” Van der Plas heeft in de wandelgangen gehoord dat er een document in wording is. Deze wordt half augustus verwacht. “Maar wij hebben daar helemaal geen zicht op.”
Voorzitter van de Tweede Kamer, Vera Bergkamp, heeft een verzoek neergelegd bij de informateur met een update van de stand van zaken. Dit verzoek kwam nadat Geert Wilders vroeg om een debat. Van der Plas is hierin niet helemaal tevreden met de aanpak van Bergkamp. “Ze had er misschien wat meer bovenop moeten zitten.”
Vertraging
Maar waarom gaat de formatie dan zo traag? Volgens Voermans heeft dat onder andere te maken met een groot aantal, kleine partijen. “Partijen willen natuurlijk recht doen aan de stemmen die ze hebben gekregen.” Voor kleine partijen is het dan belangrijk een heleboel dingen vast te laten leggen in het regeerakkoord. “Als ze eenmaal in de regering zitten hebben ze weinig te vertellen.”
Van der Plas is ook overtuigd dat de formatie veel vertraging heeft opgelopen door onderlinge relaties tussen Kamerleden. “Ik denk dat Rutte en Kaag in beginsel niet de beste vrienden zijn en dat al vertraging heeft opgeleverd.” D66 heeft ook een motie van afkeuring ingediend tegen Rutte. Van der Plas: “Het is maar de vraag of je die verschillen ook kunt overbruggen.”
Nieuwe verkiezingen
Als het aan Caroline van der Plas ligt, moet de formatie 1 september geregeld zijn. “Als er 1 september geen nieuw kabinet is, mogen er wat mij betreft nieuwe verkiezingen komen.” Ook is ze voorstander van een eventueel minderheidskabinet: “Als het uiteindelijk niet lukt met zoveel partijen, is het misschien slim een minderheidskabinet te sluiten.”
Zijn nieuwe verkiezingen reëel? Wim Voermans is daar niet van overtuigd. “Omdat het huidige kabinet demissionair is, kunnen zij geen nieuwe verkiezingen aanvragen.” Dit betekent dat een meerderheid van de Kamer voor moet stemmen. “Niet veel mensen in de Kamer hebben daar iets mee te winnen. Dus ik zie dat niet zo snel gebeuren.”
