Socioloog Jaron Harambam: “Zorgen, angsten en toekomstvisies van complotdenkers moeten gehoord worden”
Big Pharma is het grote kwaad, corona is bedacht om The Great Reset in gang te zetten, John F Kennedy werd vermoord door de CIA. Zomaar drie voorbeelden van complotideeën. Maar wanneer is iemand een complotdenker en wanneer een luis in de pels? Wat is waarheid nog in een tijd van nepnieuws? Socioloog Jaron Harambam onderzoekt in het boek The Truth Is Out There de leefwereld van deze ‘waarheidszoekers’ en praatte erover met een van de complotdenkers uit het boek, Gitta Sluijters.
Jaron Harambam sprak veel verschillende complotdenkers of waarheidzoekers voor zijn boek. “De coronacrisis heeft veel nieuwe onzekerheden gebracht en we merken dat er veel onduidelijkheid is over wat er nu echt waar is over deze crisis. Mensen vragen zich af waar hun leven heen gaat.” Ook het internet brengt veel complottheorieën mee naar de voorgrond. Daardoor wordt zichtbaar dat er veel meer mensen zijn die in complotten geloven, dan op het eerste gezicht lijkt.
Luisteren
Volgens socioloog Jaron Harambam moeten we bereid zijn om te luisteren naar complotdenkers. “Vanuit maatschappelijk opzicht is het eigenlijk vooral heel belangrijk dat we erover na gaan denken waarom zo veel mensen twijfelen over de betrouwbaarheid van de overheid en de overheid zo sterk wantrouwen. Daarom moeten we niet alleen praten over complotdenkers zelf, maar ook over de inhoud.”
‘Complotweter’
Veel complotdenkers worden neergezet als ‘wappies’. Zelfbenoemd complotweter Gitta Sluijters merkt hier niet veel van in haar omgeving. “Ik zit hier niet voor alle complotten, maar voor mijn eigen complot rondom de farmaceutische industrie. Ik zeg ook niet dat ik de waarheid helemaal in pacht heb, maar voor corona verdiepte ik me hier ook al heel erg in.”
Jaron Harambam vindt het vooral belangrijk we proberen om grote groepen in de samenleving zoals complotdenkers te begrijpen. “Hun zorgen, angsten en toekomstvisies moeten ook gehoord worden. Daarnaast is de waarheid in een tijd van bijvoorbeeld sociale media en online nieuws heel erg complex. Als dat niet zo was, dan is er ook geen discussie nodig.”
