Wat gaat Wopke Hoekstra zeggen tegen de Russische ambassadeur?
Toen Kajsa Ollongren minister van Defensie werd, verwachtte ze niet dat een maand later de wereld totaal veranderde. En op de dag dat de Russen Oekraïne binnenvielen, vlogen de mannen van Johan van Deventer in zijn F35 langs de NAVO-grens. Vrijdag een jaar geleden. In Op1 schuiven ze aan met Oekraïense in Nederland Vita de Geus – Kovalenko, Angelo Wouters, die speurde naar oorlogsmisdaden en Lars van Dalen. Hij trainde Oekraïense burgers voor het vechten aan het front. Ook minister van Buitenlandse Zaken Wopke Hoekstra belt in vanuit New York.
In de week dat de oorlog een jaar oud werd, hield Poetin een speech. Er werd opnieuw uitgehaald naar het Westen en het nucleair verdrag met de Verenigde Staten werd opgeschort. “Hij dacht dat hij binnen een dag of drie Zelensky zou hebben weggejaagd en de Oekraïeners de Russen gastvrij zouden ontvangen. Hij dacht ook dat hij ons uit elkaar zouden kunnen spelen.”
Maar het Westen bleek beter samen te werken dan men had gedacht. “De NAVO is juist verenigder dan ooit. Er komen nog twee landen bij, namelijk Finland en Zweden. Die mochten van Poetin absoluut geen lid worden. Hij kan wel zijn ogen ervoor sluiten, maar dat is de realiteit.”
Tekst gaat verder onder de video
Europese waarden
Er is een oorlog gestart in Europa. Dat besef kwam een jaar geleden gelijk bij Kajsa Ollongren, die een maand ervoor de minister van Defensie werd. “Nu kan je zeggen dat het van historische betekenis is dat Rusland die grootschalige invasie heeft gedaan, maar ook dat Oekraïne iets ongelofelijks heeft laten zien. Die vastberadenheid. Ik heb veel Oekraïeners gesproken die het voor hun kinderen doen. Ze vechten voor hun vrijheid en hun onafhankelijkheid.” Dat maakt het voor Ollongren ook onze strijd. “Het zijn onze waarden die we hier in Europa verdedigen.”
Tekst gaat verder onder de video
Soldaten opleiden
“Je bouwt een hele goede band op”, vertelt Lars van Dalen. De sergeant traint nieuwe Oekraïense soldaten voor het front. “Je bent vijf weken dag in dag uit met ze. Je eet en je drinkt samen. Je gaat tot ’s avonds door, zeker als ze veel vragen hebben. Die band is onvermijdelijk.”
Een onvermijdelijke band, terwijl de insteek was om een professionele afstand te houden. “Ik heb zelf bewust geen contactgegevens uitgedeeld. Het is heel fijn om goede dingen te horen, maar de kans op onprettig nieuws is vele malen groter. We hebben wel berichten via tolken te horen gekregen dat ons werk ontzettend gewaardeerd wordt.”
Tekst gaat verder onder de video
Hoekstra bij Veiligheidsraad
Op vrijdag, precies een jaar nadat de oorlog uitbrak, spreekt Wopke Hoekstra de Veiligheidsraad toe. Het gebeurt niet vaak dat een minister van Buitenlandse Zaken dat doet. Ook de Russische ambassadeur is aanwezig. Wat gaat hij zeggen? “Dat wat ons betreft het essentieel is dat de oorlog tot een einde komt en dat Oekraïne recht heeft op zijn eigen soevereiniteit. Dat is ook precies wat al die landen in de Verenigde Naties verenigt. Daarnaast gaan we het uitgebreid hebben over gerechtigdheid.”