Ambassadeur Pete Hoekstra: ‘Het was triest en hartverscheurend’
Hoe wordt teruggekeken op de ravage aan het einde van het presidentiële tijdperk van Donald Trump? Wat zijn de laatste ontwikkelingen en de gevolgen? Pete Hoekstra (Amerikaans ambassadeur in Nederland), Stef Blok (minister van Buitenlandse Zaken), Amerikadeskundige Willem Post en Amerika-journalist Laila Frank praten erover bij Op1.
Pete Hoekstra zag gisteravond hoe het Capitool, waarin hij 18 jaar werkte, werd bestormd door een woedende menigte. Wat dacht hij toen hij de beelden zag? “Het was triest en hartverscheurend. Heel pijnlijk voor de meeste Amerikanen. De heer Biden heeft de verkiezingen gewonnen. Dat is door het Congres bekrachtigd en hij wordt op 20 januari ingehuldigd, dus wordt hij de volgende Amerikaanse president.”
Donald Trump weigerde tot vandaag nog toe te geven dat Biden de verkiezingen heeft gewonnen. De ambassadeur daarover: “Er zijn ook mensen die nog steeds de uitslag betwisten van 2000 tussen Bush en Gore, en ook die de uitslag van de verkiezingen van 2016 tussen Clinton en Trump betwisten. Maar Bush is destijds president geworden, Trump is president geworden. En over 13 dagen wordt Joe Biden president van de VS.”
Hoekstra vertelt dat hij zware tijden heeft meegemaakt in Washington, na de aanslagen van 11 september 2001. Zo’n negen maanden na de inauguratie van George Bush als president. Destijds kwamen Republikeinen en Democraten samen om een signaal van eenheid uit te stralen, zowel naar de Amerikanen toe als naar het buitenland, vertelt Hoekstra. De ambassadeur vindt dat nu tijd is dat Amerika gaat evalueren wat de meest constructieve manier is om verder te gaan na de gebeurtenissen van woensdag.
“Ik heb gisteren geschokt gekeken naar de gebeurtenissen”, vertelt minister Stef Blok. “De opeenvolging van het blijven ontkennen van de verkiezingsnederlaag – u weet Nederland heeft Biden direct erkent als president-elect en na de verkiezingen gefeliciteerd – en daarna het geweld in het hart van de democratie. Dat zou in ieder land verschrikkelijk zijn, maar al helemaal bij onze traditionele bondgenoot. Een land waar we heel erg mee verbonden zijn. Dat is ook de reden dat minister-president Rutte de oproep naar buiten bracht aan Donald Trump om zijn nederlaag te erkennen.”
“Wat aan ons is dat wij enorm hechten aan de relatie met de Amerikanen,” gaat Blok verder. “Ze zijn belangrijk voor ons en altijd geweest. We hebben ze nu nodig en in de toekomst. Het is onze opgave om ervoor te zorgen dat die relatie goed gaat en hun opgave om ervoor te zorgen dat democratie en rechtsstaat blijven.”
Black Live Matters
Tijdens de gebeurtenissen in Washington DC verschenen onder meer op Twitter berichten met foto’s van een Black Live Matter protest bij het Capitool. Destijds was het overheidsgebouw vele malen beter beveiligd door rijen zwaarbewapende handhavers. Een schril contrast dus als je dat vergelijkt met de pro-Trump-aanhangers die door het gebrek aan handhavers en goede voorbereiding van de autoriteiten met gemak het Capitool binnen konden dringen. Stemmen zeggen daarover dat dit precies is hoe white privilege eruitziet. Ambassadeur Hoekstra: “Ik weet niet eens wat ik van dat statement zou moeten maken.”
Amerikadeskundige Willem Post denkt dat er inderdaad wel met twee maten gemeten is. “Dat vind ik feitelijk juist. Er waren maar 150-200 mensen die een muitende meute van wel 10-20 duizend man moest tegenhouden. In Amerika is men daar nog lang niet over uitgepraat. Het was echt falend veiligheidsbeleid gisteren. Laten we dat feitelijk vaststellen.”
“Het wordt ook in de politiek besproken, Joe Biden benoemde het zelfs in een hele felle toespraak”, vertelt Laila Frank. “Die zei als dit een zwarte menigte was geweest dan was dit heel anders gegaan. Dus hij maakte het heel expliciet, heel erg op de voorgrond. Dus dit speelt in de politiek en dit speelt op ieder sociaal medium.”
Impeachment
De Democratische congresleiders Chuck Schumer en Nancy Pelosi willen dat vicepresident Mike Pence en de rest van het kabinet president Donald Trump uit zijn functie ontheffen. De Democraten zeggen dat direct gebruik moet worden gemaakt van het ’25th amendment’. Dat amendement kan worden gebruikt om een president uit zijn functie te zetten, als de vicepresident en kabinetsleden besluiten dat die niet meer in staat is zijn taken uit te voeren.
Laila Frank ziet dat niet snel gebeuren: “Zo’n afzettingsprocedure (impeachment procedure) ligt niet voor de hand, want dat kost heel erg veel tijd. Willem Post: “Dat zou dan in twaalf dagen moeten gebeuren.”
Kijk hier het volledige gesprek terug
